Katılımcılar eğitim videolarını belirlenen günlerde izleme ve Zoom üzerinden gerçekleşecek tartışma/soru-cevap oturumlarına katılmakla yükümlüdür. 10-11 Eylül tarihlerinde gerçekleşecek olan katılımcı sunumları oturumunda sunum yapacaklardır. Bu oturumlar boyunca katılımcılar sunumlarına geri bildirim alacaktır.

Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Politika Forumu tarafından düzenlenen bu çevrimiçi (online) okulda kullanılan sabit veya hareketli görüntülere, ses ve görüntü kayıtlarına, metinlere ve diğer her türlü bilgi-belgeye okula kayıtlı kişiler dışında erişilmesi; bunların görüntülenmesi veye herhangi bir kişi tarafından derslerin eğitim amaçları dışında kopyalanması, çoğaltılması, üçüncü kişilerle paylaşılması kanun ve mevzuat hükümlerine aykırı olup, suç unsuru teşkil etmektedir.

Sakatlık/Engellilik Çalışmalarına Giriş (Beyza Ünal)

Sakatlık/engellilik çalışmalarına giriş dersi, sosyal bilimler içerisinde interdisipliner bir çalışma alanı olan sakatlık çalışmalarının kapsamı hakkında bilgi vermeyi hedeflemektedir. Bu derste, “sakatlık” olgusunun tanımlanması, sakatlığın nedenleri ve bunların kişisel, toplumsal ve politik bağlamda etkileri ve farklı alanların sakatlık meselesine yaklaşımları tartışılacaktır.

Dünden Bugüne Engelli Hareketi (Engin Yılmaz)

Farklı örgütler ve kurumlar, sakat hakları mücadelesini açıklarken pek çok kavramı mücadelelerinin temeline oturturlar. Örneğin, kimileri için sakat hakları, sorunu bireyde gören tıbbi modele olan başkaldırı olarak açıklanır. Diğer bir bakış açısında sakat hakları, bireyi tecrit eden büyük kurumlardan kurtulma ve kendi kaderini belirleme mücadelesi olarak karşımıza çıkar. Bir başka açıdan Amerika'daki sivil haklar sürecinin sakatlarla ilgili yasalara giden kazanımlar süreci önemlidir. Sanayi devrimi, savaşlar, teknolojik gelişmeler de bu süreci etkileyen yalnızca bazı etmenlerdir. Bu derste sakat hakları mücadelesi bu kavramlar çerçevesinde tartışılacak ve Türkiye'deki, özellikle 1980 ve 2000 sonrası sakat hakları mücadelesi, hak temelli mücadele, karar mekanizmalarına etkin katılım ve yatay örgütlenme boyutlarıyla ele alınacaktır. Son olarak gelecekteki sakatlık çalışmalarında önemli bir yer tutması olası olan sağlamcılık kavramı üzerinde durulacaktır.

Uluslararası İnsan Hakları Hukukunda Engellilik (İdil Işıl Gül)

Uluslararası insan hakları hukukunda engellilik başlığı altında, engelliliğe ilişkin yaklaşımların değişiminin uluslararası hukuka ve bunun ulusal mevzuata nasıl etki ettiği; herhangi bir mevzuat, program veya politikada insan hakları yaklaşımının hakim olup olmadığının nasıl tespit edilebileceği ve Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesi’nin engellilerin yaygın olarak karşılaştıkları sorunlara çözüm getirip getirmediği konuları incelenecektir.

Siyaset, Kamu Politikaları ve Engellilik (Volkan Yılmaz)

Bu ders katılımcılarına siyaseti ve kamu politikalarını engelli kişilerin insan hakları çerçevesinde nasıl inceleyebileceklerine ilişkin giriş niteliğinde bilgiler sunar. Derste engellilerin karşı karşıya kaldığı toplumsal adaletsizliklerin türü ve kamu politikalarının bu adaletsizliklerle mücadeledeki rolü ile engelliliğin kamu politikalarında farklı ele alınış biçimleri incelenir.

Toplumsal Cinsiyet ve Engellilik (Nurseli Yeşim Sünbüloğlu)

Ders kapsamında öncelikle sakatlığa kadınlık ve erkeklik çerçevesinden bakmanın sakatlık deneyimlerindeki farklılıklara dair ne söylediğine odaklanılacaktur. Üzerinde durulacak diğer konu, Feminist Teori ve Sakatlık Çalışmalarının, bu iki alanın gelişiminde karşılıklı nasıl bir düşünsel katkı sağladığı olacak. Son olarak, sakatlık meselesine queer teorinin çerçevesinden, farklı dezavantajlı grupları bir arada düşünerek bakmanın sağlayacağı imkânlar üzerine konuşulacaktır.    

Sağlık ve Engellilik (Resa Aydın)

Engelliliğin medikal modele göre tanımlanması, sağlık durumuna odaklanan bir perspektif içerir. Bu oturumda sağlık kavramı ve Dünya Sağlık Örgütünün sağlıkla ilgili sınıflamaları gözden geçirilmektedir. Engellilikle ilgili yeti yitimi, özürlü, engelli, handikaplı, sakat, vb gibi terimlerin engellilik sınıflamaları içinde yer alan açıklamaları; “medikal model” yaklaşımını oluşturan tarihsel, bilimsel, ekonomik ve yasal boyutlar incelenmektedir. Sunumda ayrıca engelliliğin “küresel bir halk sağlığı problemi” olarak ortaya konulması ve sosyal politikalarının oluşumunda temel alınacak engelliliğin ölçümüne ilişkin konulara değinilmektedir.

Sakatlık Çalışmalarında Bakım (Dikmen Bezmez)

“Sakatlık çalışmalarında bakım” dersi, kapsamlı ve disiplinlerarası bir tartışma alanı olan “bakım” literatürünü sakatlık çalışmaları perspektifinden analiz etmektedir. Sakatlık çalışmaları bakıma odaklanan tartışmaların her boyutuna -medikal bakım, evde bakım, hayatın sonunda bakım- eleştirel bir katkıda bulunmuş ve süregelen tartışmalara farklı bir bakış açısı sunmuştur. Ders, sakatlık çalışmalarının bakım literatürüne sunduğu bu katkıyı, “bakım” kavramını sorunsallaştırarak özetlemeyi amaçlamaktadır.

Kapsayıcı Tasarım Yaklaşımları (Göksenin İnalhan)

Kapsayıcı Tasarım Yaklaşımları, yaşanılan çevreyi yaşam sürecinin her döneminde yetilerini farklı düzeylerde kullanabilen insanlar ve çeşitli insanlık durumları için uygun hale getirirken, odağına potansiyel tüm kullanıcılarının ihtiyaçlarını, beklentilerini ve tahayyüllerini alarak (tasarıma katılımlarını sağlayarak), bağımsız ve eşitlikçi kullanımı da karşılayacak planlama ve tasarımları kapsamaktadır. Kapsayıcı Tasarım,  engellilik çalışmalarında mekânsal boyut olarak ele alınabileceği gibi, mekân çalışmalarının da engellilik ve herkes için erişilebilirlik açısından değerlendirilecek bir yaklaşımdır. 

Kapsayıcı Eğitim Yaklaşımları (Z. Hande Sart)

Türkiye'de engelli çocukların eğitimine yönelik gerekli kanunlar yürürlüğe girmesine rağmen haklar, eğitim ortamlarında istenen düzeyde güvence altına alınamamıştır. Engelli çocukların eğitime tam ve etkin katılımının sağlanamadığı, hatta ayrımcılığa uğradığı da bilinmektedir. Ulusal düzeyde kanunların ve yönetmelikleri hatta uluslararası düzeyde imzalanmış olan deklarasyonlara (İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, BM çocuk Hakları Sözleşmesi, BM Engelli Hakları Sözleşmesi gibi) rağmen Türkiye'de özel eğitim alanındaki uygulamalarda ciddi sorunlar yaşanmaktadır. Bu ders kapsamı çerçevesinde uygulamada yaşanan aksaklıklar çözüm için model önerileri getirilerek Engelli Çalışmalarında özellikle Eğitimde Engellilik Çalışmalarının önemine değinip özel eğitim alanından farklılaştığı noktalar üzerinden tartışmaya açılacaktır.

Katılımcılar eğitim videolarını belirlenen günlerde izleme ve Zoom üzerinden gerçekleşecek tartışma/soru-cevap oturumlarına katılmakla yükümlüdür. 10-11 Eylül tarihlerinde gerçekleşecek olan katılımcı sunumları oturumunda sunum yapacaklardır. Bu oturumlar boyunca katılımcılar sunumlarına geri bildirim alacaktır.

Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Politika Forumu tarafından düzenlenen bu çevrimiçi (online) okulda kullanılan sabit veya hareketli görüntülere, ses ve görüntü kayıtlarına, metinlere ve diğer her türlü bilgi-belgeye okula kayıtlı kişiler dışında erişilmesi; bunların görüntülenmesi veye herhangi bir kişi tarafından derslerin eğitim amaçları dışında kopyalanması, çoğaltılması, üçüncü kişilerle paylaşılması kanun ve mevzuat hükümlerine aykırı olup, suç unsuru teşkil etmektedir.